Mardin’e bağlı Midyat ilçesinde çıkan ve birçok avantajı ile dikkat çeken Midyat Taşı veya Nahit Taşı olarak bilinen malzemeler günümüzde fabrikalarda işlenmektedir. Şehir ekonomisine önemli bir katkısı bulunan taş bölge halkı tarafından “Beyaz Elmas” olarak nitelendirilmektedir. Fabrikalarda işlendikten sonra dünyanın farklı bölgelerine satışı gerçekleştirilmektedir.
Özelliği sayesinde yapıların iç kısımlarında ve dış cephelerinde kullanılmaktadır. Ayrıca balkon korkuluğu, cami, mihrap, mezar taşı, çeşme, konak, villa ve otel gibi yapıların iç ve dış cephelerinde kullanabilmektedir.
Mardin Taşı olarak da bilinen, Mardin, Midyat, Kızıltepe ve Ömerli yörelerinde çıkarılan bu taşların “Hoya Formasyonu” olarak bilinen bileşenlere sahip olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bu formasyonun içerisinde fosilli, killi, dolomotik kireçtaşları, tebeşirli kiraçtaşı ve biyomikrit bulunmaktadır.
Taş ocaklarından çıkarılan ürünler genellikle 50 metre ile 600 metre arasında bulunmaktadır. Çıkarılan taşlar özel bir makine yardımıyla 19*20*30 ebatlarına göre kesilmektedir. Delikli olan taşlar sanat eserleri için kullanılırken, diğer taşlar ince işçilik uygulanarak sunulmaktadır.
Bloklar halinde ocaklardan çıkarılarak işlenmesi için fabrikalara getirilen taşların kesimi eks makinalarıyla yapılabilmektedir. İşlenmesi için taş ustalarının marifetlerini göstermesi gerekmektedir.
Midyat Taşı
Midyat bölgesindeki taş ocaklarından çıkarılan bu yapı malzemesine bilim insanları “Medeniyet Taşı” adını vermiştir. Yüzyıllardır bölgede yaşayan tüm milletler tarafından yapılarda kullanılmıştır. Mardin’de bulunan Hristiyan Mezarlığı ve Müslüman Mezarlığı üst üste yapılmış olup, tamamı kireç taşının ince işçiliğine sahip olarak görülmektedir. Mardin mezar taşları özel olarak hazırlanıp, üzerine vefat eden kişinin adı işlenip, gerekli işlemler yapıldıktan sonra günümüzde kullanılmaya devam edilmektedir.
Bu detay taşın medeniyetlerin devamını sağlayacak kaliteye sahip olduğunun en büyük ispatı olarak görülmektedir. Fabrikalarda işlenen taşlar gelecekte dış pazarda daha çok yer bulacak, yapılacak evlere antik görüntü kazanmaları için yardımcı olacak temel bir malzeme haline gelecektir.
Mardin Taşı
Mardin taş evleri yapımı için kullanılan sarı kalker taşı bölgede bulunan taş ocaklarında çıkarılacak hazırlanmaktadır. Büyük fabrikalarda hazırlanan mardin taşı birçok alanda kullanılmaktadır. Dış cephe yapımında evlerin etrafı ortalama dört metre yüksekliğe sahip olarak hazırlanmaktadır. Bu sayede bölgenin sert iklim koşullarına karşı evlerin iç kısımları koruma altına alınmaktadır.
Dış cephe yapımında taş duvar modelleri kullanılmaktadır. Bu modeller ev sahibinin isteklerine göre farklı şekillerde hazırlanarak ustalar tarafından el işlemeciliği ile hazırlanmaktadır. Bölgede ki tüm evlerin hem iç cephelerinde hem de dış cephelerinde farklı motifler görmek mümkündür.
Katori taş çevrede bulunan 30’dan fazla fabrika veya küçük atölyede hazırlanmaktadır. Hazırlanan taşlar bölgede ev, konak, duvar, kemer, mezar ve çeşme yapımında kullanıldığı gibi aynı zamanda yurt dışına ihraç edilerek şehir ekonomisine katkı sağlamaktadır. Mardin evlerinde mecbur kalmadıkça ahşap kullanılmaması taşların birçok özellik açısından bölgenin iklimine uyum sağlamasıdır.